نوشتهها
رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
ابن ندیم این اثر را نام برده و گفته است: «الّفه للمعتضد ». قفطى نیز در تاریخ الحکماء همان مطلب ابن ندیم را تکرار کرده است . به تبع ابن ندیم دیگران نیز گفته اند که ابوالعباس نیریزى این اثر را براى معتضد نگاشت ، امّا همچنان که پیش از این اشاره شد، با توجه به آغاز این رساله به نظر مى رسد که آن را جهت یکى از وزرا نوشته است:
آغاز: بسمله، رساله للنیریزى فى احداث الجوّ،
قد انفذت الى سیدنا الوزیر جمله علتها فى تقدمه المعرفه باحداث الجو رسمت فیها جدولاً یسهّل الوقوف على ما یقصد منه و هذه الجمله مختاره ممّا اجتمعت علیه القدماء الافاضل و اجرى علیه اعتبارى على سبیل القیاسات و التجارب واسئل الوزیر صیانتها. ان اول المبادى واخصّها دلاله على احداث الجو یکون من اقتران النیرین و تقابلهما و اقواها ما کان منها عند دخول الشمس اول ربع من ارباع الفلک الّتى هى نقطتا المنقلبین و نقطتا الاعتدالین ثم بعد ذلک منها ما کان فى کلّ شهر من الاقتران و التقابل ... .
از این رساله ظاهرا فقط دو نسخه موجود است: نسخه اى به شماره ۴۸۲۱ در پاریس و نسخه اى به شماره ۱۹ / ۴۸۳۲ در کتابخانه ایاصوفیا در استانبول . از نسخه اخیر، میکروفیلمى به شماره ۱۹ / ۴۳۷ در کتابخانه مرکزى تهیه شده است ، که در پیوست ۲ این کتاب، آن را مى آوریم.
کلمات کلیدی
اطلاعات:
- مرجع: کتاب تاریخ و فرهنگ نیریز
- نویسنده/گردآورنده: محمد جواد شمس نیریزی
- نوع مدخل: نوشتار
- تاریخ ثبت:1392/2/17
عکسهای مرتبط :
نوشته های مرتبط :
- رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
- کتاب فى معرفه آلات یعرف بها ابعاد الاشیاء... (اثر ابوالعباس نیریزی)
- رساله فی سمت القبله(اثر ابوالعباس نیریزی)
- رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
بیشتر »