نوشتهها
شرح احوال و زندگانی حکیم محمد کاظم نیریزی
حکیم محمدکاظم از پزشکان و دانشمندان نیریز در سده سیزدهم هجرى قمرى است.
با توجه به نسبت «شیرازى» که برخى به او داده اند و اطلاعاتى که استاد اقبال آشتیانى درباره او به دست داده و نیز گفته هاى فرصت الدوله درباره نوه اش محمدعلى ، دانسته مىشود که این خاندان در شیراز اقامت داشته اند.
استاد عباس اقبال در معرفى نسخهاى خطى از قانون ابن سینا او را «محمدکاظم الحسینى المتطبب الشیرازى» خوانده و اطلاعات مفیدى از وى و فرزند و نوه اش به دست داده است. این نسخه خطى نفیس از طرف سلطان محمد فاتح (حک ۸۵۵ - ۸۸۶ ه . ق.) در تاریخ ۸۵۷ ه . ق. به خضربن فقیهالیاس (متوفى ۸۸۷ ه . ق.) اهدا شد و قرنها بعد، در سال ۱۲۴۰ ه . ق. به تملک حکیم محمدکاظم درآمد و سپس ـ احتمالاً در ۱۲۷۲ ه . ق. ـ به ارث به فرزندش عبدالرحیم و بعد از آن ـ در سال ۱۲۸۲ ه . ق. ـ به نوه اش على محمد (متوفى ۱۲۸۸ ه . ق.) رسید .
با توجه به مطالب یاد شده، محمدکاظم مىبایست در فاصله سالهاى ۱۲۷۲ تا ۱۲۸۲ ه . ق. وفات یافته باشد.
او صاحب فرزندى به نام عبدالرحیم و نوهاى به نام علىمحمد (متوفى ۱۲۸۸ ه . ق.) بود. علىمحمد نیز در شمار پزشکان حاذق و توانا بود. فرصت الدوله درباره وى گفته است: «میرزا علىمحمد طبیبى معتمد سیدى است جلیل و در طبابت بىبدیل ».
از حکیم محمدکاظم اثرى در پزشکى برجاى مانده است. مؤلّف این اثر را که بدون عنوان است، در سال ۱۲۴۷ ه . ق.، به شخصى به نام تهورخان اهدا کرده است. این اثر شامل یک مقدمه، بیست و هفت فصل و یک خاتمه است.
آغاز: الحمدلله ربالعالمین و الصلوه و السلام على سیدالمرسلین و آله اجمعین. اما این مختصرى است مجرب در علم طب که اقل عبادالله محمدکاظم نیریزى طبیب از کتب حکماء متقدمین آزموده و استخراج نموده به رشته تحریر کشیده است.
این کتاب از نبض شروع شده و به حُمى خمس و سدس و سبع خاتمه یافته است .
آقاى محمدتقى میر، در کتاب پزشکان نامى پارس، چند عبارتى از آن را نقل کرده است. از این اثر نسخهاى ناقص به شماره ۲۳۹۱، در کتابخانه ملى پاریس موجود است. رساله اى نیز با عنوانِ بازنامه که مؤلّف آن ناشناخته است، بعد از آن آمده است .
کلمات کلیدی
اطلاعات:
- مرجع: کتاب تاریخ و فرهنگ نیریز
- نویسنده/گردآورنده: محمد جواد شمس نیریزی
- نوع مدخل: نوشتار
- تاریخ ثبت:1392/2/24
عکسهای مرتبط :
نوشته های مرتبط :
- شرح احوال و زندگانی حکیم محمد کاظم نیریزی
- شرح احوال و زندگانى میرزا احمد نیریزى و جایگاه او در خوشنویسى قلم نسخ
- برخى از عالمان گمنام (یا منسوب به) نیریز
- حکیم محمد کاظم نیریزی
بیشتر »