دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

حلقه بر در جانم، زد ندیم روحانى                کاى ادیب دانشمند، وى حکیم ربانى  
چشم جان و دل بگشا، کز فروغ یزدانى            خنده مى‏زند گلبن، طعنه بادِ بُستانى
از بدایع حکمت بر صنایع مانى
منعم حقیقى را لا تَعُد بود نعمت                     ریزه خوار خوان او، آفرینش از قسمت
غنچه چون مسیحا بین، درتکلّم از حکمت              وز شکوفه گلبن را، بین به پرده عصمت
مریمى بود حُبْلى ، در حجاب نورانى
چشم نرگس فتّان ، بى دلیل، فتّان نیست                زلف سنبل مفتول ، بى‏سبب پریشان نیست
 این شمیم  ریحانى، بى‏ جهت ز ریحان نیست         این نسیم روحانى، گر از آن گلستان نیست
بلبلان چرا دارند این همه نواخوانى
سرو بوستانى بین، جامِهْ زُمْرُدین دارد             نسترن نگر درناف، نافه‏ هاى چین دارد
در درون آبى بین شهد انگبین دارد              آفرین براین صانع، صُنعش آفرین دارد
 مرحبا بر این خلاّق، کش نیافتم ثانى
لشکر بهارى را بر که و دَمَن  بینم             چترهاى نیلوفر بر سر سمن بینم
خنجرى هم از سوسن بر کف سمن بینم            هم به فرقش از خیرى  مِغْفرى  مِجَن بینم
 گل به انجمن آمد با شکوه سلطانى
این همه گل و سنبل، اندرین حدایق چیست          درکنار هر باغى، جوش این شقایق چیست
 از حقیقت واحد، این همه حقایق چیست             رمز این دقایق گو، سرّ این دقایق  چیست
 در هویت ذاتش سرّه است پنهانى
برتن گل سورى ، پیرهن چرا چاک است           لاله را زداغ دل، خاطر از چه غمناک است
 این اثر نه از آب است ،وین ثمر نه از خاک ‏است        این عقول ناقص را،کى مقام ادراک است
کز حقایق اشیا، دم زند به نادانى
نار بوستانى را، دانه ‏هاى یاقوتى                     در درون که پرورده است، جز حکیم لاهوتى
اى ز دامنت کوتاه، دست فکر ناسوتى             مُنْطَمِس  تو را اشیا، در شعاع لاهوتى
 منعکس تو را آفاق در ظهور یزدانى
در سراسر آفاق، چیست این چهار ارکان              از جماد حیرانم و زنبات سرگردان
 از مشاعر حیوان وز مدارک انسان                 باخبر کسى نبود، غیر قادر سبحان
اى مکارمت افزون از قیاس انسانى
ما سوى بود معلول، علت العلل ذات است            اصل آفرینش او است، ماعدا اضافات است
 پرتو جمال او، جلوه‏گر به مرآت است             درشمایل ذاتش، دیده خرد مات است
معتقد به نادانى، معترف به حیرانى

مى‏ زند در این بستان، کوس سلطنت طاووس              زیور دگر دارد، از بدایع قدّوس
زینت از پر زرین، داده تاج کیکاوس               برده هوش افلاطون ، بسته نطق جالینوس
خیره در جمال او، هدهد سلیمانى
کوزه گلابى را، در هوا معلق بین          هم نسیم عنبربو، هم شمیم زنبق  بین
 طوطى سخن گو را در هوا فَرَزْدَق  بین              طوق بندگى بنگر، قمرى مطوّق بین
با نواى روحانى در ثناى سبحانى
ماه بى نظیر من، شاهدى است آفاقى               با ظهور عالمتاب، با صفات اخلاقى
 گه به بانگ نى، مطرب، گه به بزم مى، ساقى            تا دهد به مى‏ خواران، جام باده باقى
عمر جاودان بخشد زان زلال رحمانى
غُصْن‏ها  پر از ازهار ، حِصن‏ها  پر از انوار                   روضه‏ها زگل دلکش، حوض‏ها ز مُل  سرشار
صحن‏هاى مینو رنگ، لحن‏ هاى موسیقار                         روضه، جنّه ‏تجرى، تحتها من الانهار
ارغوان  پى خدمت، با فروغ غلمانى
از نقوش رنگارنگ، باغ و راغ ، دلکش شد                    بلبل از فروزان گل، خاطرش مشوش شد
همچو صفحه مانى، صحن او منقش شد                             گر به وادى ایمن، گل چرا چو آتش شد
نغمه‏ها زد از مستى، چون کلیم عمرانى
فیض منبسط بنگر، در سراسر اشیا                          اصل این حروف آمد، نقطه از الف تا با
بحرو دجله و جیحون، ابر و قطره و دریا                    گرچه مختلف لفظند، جمله واحد المعنا
قطره کى تواند کرد، ادعاى عمانى
تاز مشرق ذاتش، مى‏فروزد این اختر                     تا بُد آفتابِ او، هم به خشک و هم برتر
 از یکى برآرد رود، بر یکى زند آذر                     تربیت کند یکسان، عود را و هم مِجمَر
او به مجمر سوزان وان به تاج سلطانى
چون سخن دقیق آمد، کشف این دلایل کن               لِمّ این مطالب چیست، حل این مسایل کن
 ماجرا بود مشکل، حل این مشاکل کن                    تا به فیض روح ‏القدس، قطع این مراحل کن
تا به منزل جانان، ره برم به آسانى
مرغ بام لاهوتم، آشیانه‏ام در خاک                 گه به مرکز غبرا، گه به طارم افلاک
 گه به روضه عرفان، گه به کعبه ادراک                   جز به مقصد  توحید، ره سپر نیم حاشاک
نه به صبح نورانى، نه به شام ظلمانى
عارف حقیقى را، غیر حق هویدا نیست             سالک طریقت را، جز خدا تمنا نیست
کشته محبت را، ترس شور و غوغا نیست            غرق بحر وحدت را، بیم موج دریا نیست
گر جهان شود یکسر، حادثات طوفانى
خیز از خم وحدت، ساقیا مرا مى‏ ده           زان شراب روحانى، جامها پیاپى ده
 مطربا ز روح‏القدس، نغمه‏اى در آن نى‏ده             این ندابما فى ‏الارض، وین صلا به هر شى‏ء ده
 فانظروا الى الاول من ظهوره ‏الثانى
اى ولى والا قدر، اى على عالى جاه             هم مَلَک تو را دربان، هم فَلَک تو را خرگاه
کمترین غلامت مهر، کهترین عبیدت ماه             جبرئیل را روزى گر برانى از درگاه
تا قبول ابلیس است در مقام ربانى
سر خوشم ز مستى کن، یللى  که من رستم                فارغم ز هستى کن، یللى که من رستم
غرق حق‏پرستى کن، یللى که من رستم            خارجم ز پستى کن، یللى که من رستم
یللى که من رستم، زین قیود امکانى
سّر عاشقى ترسم، فاش و بر ملا گردد           رشته شکیبایى، از کفم رها گردد
در طریق عشق او، هر که بر ملا گردد           از بلا نیندیشد، گر جهان بلا گردد
مى‏خرد به جان و دل، نوک تیر پرانى
ساقى از مى مینا، بزم باده مینو کن                  مستى مرا افزون، زان دو چشم جادو کن
صید غمزه مستم، زان نگاه آهو کن           تا قدم بیفشان مو، حلقه حلقه گیسو کن
عالمى مسخر کن، زان کمند خاقانى
اى معنبرین  گیسو، طرّه عنبر  افشان کن           اى مه هلال ابرو، چهره را درخشان کن
خنده روان بخشى، از لب چو مرجان کن            از کمان ابرویت، تیر غمزه پران کن
بر دلم بزن تیرى، زان کمان مژگانى
اختلاف موجودات، از طبیعت دهر است         ور نه هر چه در خانه است، از متاع این شهراست
در سبو اگر آبى است، آب آن از این نهر است            این تلاطم جیحون، از تموج بحر است
وز بخار این دریا است، قطره ر‏هاى نیسانى
عشق ما و حسن دوست، در ازل بود توأم      درد او مرا درمان، زخم او مرا مرهم
با فراق او مونس، با وصال او همدم            غیر دل کسى نبود، در حریم او محرم
هم به درد او شاکر، هم به فکر درمانى
تا ابد بود باقى، هر که شُد از او موجود          ممتنع بود کاین بود، بودنى شود نابود
"للبقا خُلِقنا" گفت، برگزیده معبود                   فاش گویم این معنى، از عدم بود مقصود
خلعِ کسوتِ اوّل، لبس خلقت ثانى
مست طور دیدارش، بین هزار موسى را                محو ماه رخسارش، بین خلیل و عیسى را
 قبله جز رخش نبود، بت ‏پرست و ترسا را            دیر و دکه خمار، مسجد و کلیسا را
رشک صبح روشن بین، از فروغ یزدانى
تا ز شام هجرانش، صبح وصل خندان است        خال دلستان او، تا که رهزن جان است
تار گیسوان او، تا مقیم رضوان است             کفر طرّه زلفش، تا قرین ایمان است
کافرم اگر خواهم، زین سپس مسلمانى
تا که شاهد غیبى، از در شهود آمد         از تجلى حسنش، جلوه گر وجود آمد
آدم نخستن شد، واجب‏الوجود آمد               تا به منزل مقصود، زان سپس فرود آمد
 وان هبوط رحمانى، شد صعود سلطانى
 

نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي: