دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

 به نی‌ریزی عظیم‌الشأن کتابت تعداد زیادی مصحف، در حدود پنجاه تا شصت نسخه نسبت می‌دهند که اصل و اساسی ندارد و اصولاً این گونه اغراق در حق خوشنویسان قرآن‌نویس قدیم از ابن بواب تا یاقوت مستعصمی و دیگران هم به طرز افسانه‌واری نقل شده است. خط پژوهان و مصحف پژوهان تعداد مصاحف و خوش نگاشتهٔ استاد میرزا احمد نی‌ریزی را در حدود ۸ تا ۱۰ نسخه می‌دانند که به حمدالله اغلب آن‌ها، آن هم در ایران موجود و محفوظ است. به نوشتهٔ آقایان محمدحسن سمسار در دایره المعارف بزرگ اسلامی، احمد نی‌ریزی فرزند شمس‌الدین محمد (زنده تا ۱۱۵۱ ق) نامدارترین خوشنویس قلم نسخ ایران است. او علاوه بر کتابت مصحف به کتابت ادعیه از جمله و بیش از همه صحیفهٔ سجادیه نیز علاقهٔ وافر داشته است؛ و در صحیفهٔ سجادیهٔ مکتوب به سال ۱۰۹۷ ق لقب خود را فخرالدین یاد کرده است. او از تشویق و حمایت سلطان سلیمان صفوی و پیش از او از تشویق و حمایت شاه سلطان حسین که پادشاهی هنرپرور و دوستدار هنرمندان بوده و خودش هم کما بیش دستی در خوشنویسی داشته است، برخوردار گشته است. در مقالهٔ دایره المعارف بزرگ اسلامی، دربارهٔ جایگاه و پایگاه او در خوشنویسی قلم نسخ چنین آمده است: «... شهرت احمد نی‌ریزی در خوشنویسی نسخ به پایهٔ میرعماد در قلم نستعلیق و درویش عبدالمجید طالقانی در شکسته‌نویسی است ... قلم نسخ احمد نی‌ریزی اوج تکامل شیوه‌ای است که آن را «نسخ ایرانی» می‌خوانیم. این شیوه نه تنها از نسخ [متداول در] دیگر سرزمین‌های اسلامی متمایز است، بلکه با شیوهٔ نسخ‌نویسی پیش از پیدایش این مکتب در ایران نیز تفاوت دارد. ظرافت و روشنی حروف و کلمات از ویژگی‌های کتابت این شیوه است و در پدید آمدن آن، قلم نستعلیق، یعنی خط ابتکاری ایرانیان، تأثیری کارساز داشته است.»

"این مقاله برگرفته از کتاب “از سبزه تا ستاره" است که مطابق نامه مورخ ۱۳۹۳/۷/۲۰ با اجازه رسمی نشر قطره در دانشنامه شهرستان نیریز بازنشر می‌شود".

نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي: