دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

 اصل کتاب المجسطى از بطلمیوس و در علم هیئت است. ابوالعباس نیریزى این کتاب را در اواخر سده سوم هجرى قمرى نوشته است .
    ابن‏ ندیم نخستین کسى است که از این اثر گزارش داده و گفته است: «گفته‏ اند که حجاج نیز ترجمه ‏اى از آن دارد، امّا کارى را که نیریزى انجام داده و ثابت آن را اصلاح کرده، بر یک ترجمه قدیمى از تمامى آن کتاب است و اسحاق نیز این کتاب را ترجمه و ثابت اصلاح کرده، امّا مورد پسند نیست، زیرا اصلاح اولى آن [ منظور شرح نیریزى ] بهتر و نیکوتر است ».
    علاوه بر آن در کتب طبقات الامم، چهارمقاله، تاریخ الحکماء و تنقیح المناظر نیز از این اثر یاد شده  و اساسا ابوالعباس را با عنوان «شارح مجسطى» مى‏شناخته ‏اند و  در منابع متقدم، منظور از شارح مجسطى بدون قید نام، ابوالعباس نیریزى بوده است . ابوریحان بیرونى در القانون المسعودى، آثارالباقیه، مقالید علم الهیئه ما یحدث فى سطح بسیط الکره و راشیکات الهند از این کتاب بهره برده و به آن استناد کرده است.
     او در رساله راشیکات الهند گفته است که عده‏ اى از دانشمندان که معاصر وى یا از حیث زمان مقدّم بر وى بوده ‏اند، مانند ابوالعباس نیریزى نسبت مؤلّف از دو نسبت را در کتاب هاى خود مورد بحث و تحقیق قرار داده‏ اند .
    همچنین در کتاب القانون المسعودى مطالبى به نقل از کتاب تفسیر المجسطى فضل بن حاتم درباره فعالیتهاى علمى بنى موسى  آورده است .
    متأسفانه از این اثر، نسخه ‏اى موجود نیست و فقط با توجه به مطالبى که از آن نقل شده مى‏توان به مطالب آن دست یافت .
 

نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي: