دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال و زندگانی میر شهاب الدین نیریزی(به همراه شجره نامه)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » میر شهاب الدین نیریزی »
     میرشهاب ‏الدین نیریزى فرزند نورالدین، فیلسوف فاضل، عالم عارف، فقیه و خوشنویس توانا که در سده 13 و اوایل سده 14 ه . ق. مى‏زیسته است. وى از نوادگان سیدقطب‏الدین نیریزى، عارف و عالم مشهور سلسله ذهبیه بود. شجره‏نامه او به خط خودش در بخش پیوست این کتاب آورده شده است. در برخى منابع، از او با عنوان «سید شهاب الدین شیرازى» یاد شده است .     القاب و عناوین بسیارى به وى نسبت داده‏اند و او را،...

رساله سیاسی(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 رساله سیاسى: موضوع این رساله تحلیل علل سقوط دولت صفویه و راه حل بازگشت آن به قدرت است. عنوانِ این اثر را مصحح آن انتخاب کرده و در متن رساله اشاره‏ اى به نام آن نشده است.      قطب‏ الدین در این رساله خطاب به عالمان، به بیان اوضاع آشفته و بلاها و فتنه ‏هایى که به وقوع پیوسته یا به وقوع خواهد پیوست اشاره کرده است. نحوه بیان او در این رساله به گونه‏ اى است که به...

برخی از خوشنویسان کمتر شناخته شده نیریز
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش نخست از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.       خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار چکیده:       از میرزا احمد نیریزی، خوشنویس سدهٔ 11 و 12 ه.ق،...

رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد  و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...

شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
      جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود.      در تذکره‏ ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده  و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است.  امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است.  علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...

شرح احوال و زندگانی میرزا محمد دانشمند
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا محمد دانشمند(فرزند ملامحمد) »
      میرزا محمد دانشمند فرزند حاجى ملا محمد، از خوشنویسانِ توانا در قلم نسخ که در سده سیزدهم و سده چهاردهم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      میرزا محمد در نیریز ولادت یافت و در همانجا به فراگیرى اصول خوشنویسى اشتغال ورزید. علاوه بر کتابت به وعظ و خطابه نیز مى ‏پرداخت. او از طریق نگارش جزوه‏ هاى قرآن مجید به ویژه سوره یاسین و سایر کتیبه ‏هاى سفارشى، زندگانى خود را اداره مى‏ کرد.      میرزا محمد دانشمند تا...

شرح احوال محمد بن عبدالکریم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد بن عبدالکریم نیریزی »
     محمد بن عبدالکریم نیریزى، از کاتبانِ گمنام که در سده هشتم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      نسخه‏ اى از الوافیه فى شرح الکافیه تألیف رکن‏ الدین حسن بن محمد گرگانى (متوفى 717 ه . ق.)، به قلم محمد بن عبدالکریم در دست است که در تاریخ 783 ه . ق. کتابت کرده است. این نسخه به شماره 2725 در کتابخانه ملى تبریز موجود است .  ...

شرح احوال محمد کاظم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد کاظم نیریزی(فرزند محمد رحیم) »
      محمد کاظم فرزند محمد رحیم نیریزى، از خوشنویسان قلم نسخ در سده 13 ه . ق. است که با توجه به آثار به جا مانده از او، مى ‏بایست در اواخر سده دوازده و نیمه اوّل سده سیزده زیسته باشد.      از او دو اثر باقى مانده که به معرفى آنها مى‏پردازیم. 1ـ صحیفه سجادیه: مذهب مرصع به قلم نسخ، کتابت خفى خوش با رقم و تاریخ: «... حسب‏ الخواهش ... سید مسیح ... و اناالعبد ... ابن محمد...

عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
  چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهم­ترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشه­های سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر می­رسد یکی از دلایل غفلت از اندیشه‌های سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشه­های سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران می­پردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...

آثار منسوب به سید قطب الدین محمد
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     آثار منسوب به سیدقطب ‏الدین را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد: آثارى که انتساب آنها به سید قطب مورد تردید است و آثارى که انتسابِ آنها به طور قطع اشتباه است. در اینجا نخست به معرفى آثارى مى‏ پردازیم که انتساب آنها مورد تردید است. ضمنا باید اشاره کنیم که برخى، بخش هایى از آثار او را به عنوانِ اثرى مستقل نام برده ‏اند که به برخى از آنها قبلاً اشاره شد و احتمالاً بعضى...